گدارها که در منابع تاریخی و محاورات مردم مازندران با نام‌های متفاوتی همچون گدار Godar ، گودار Gudar، گجر Gojar، گسار Gosar، خی‌کش Xikes و برخی عناوین دیگر خوانده شده‌اند در محاورات درون قومی خود را چوله Cule می‌نامند.
این قوم تیره ای از خنیاگرانند که در مقاطع مختلفی از تاریخ همراه با آهنگران، بازیگران و نجاران از شبه قاره هند به سرزمین ایران کوچانده شده‌اند.گدارها امروزه به عنوان اقلیتی غیررسمی در فرهنگ، آداب و رسوم و زبان مازندرانی مستحیل شده‌اند. جمعیت آنان بالغ بر سی هزار نفر است که عمدتا در روستاها و محلات حد فاصل شهرستان بهشهر تا گرگان متمرکز می‌باشند. گدارها به دلیل پیشنه‌ای دیرپا و مهارت در خنیاگری تاثیر قاطع و قابل ملاحظه‌ای در فرهنگ موسیقی منطقه به جای گذارده‌اند. قوم گدار توانسته‌اند به تدریج و با گذشت زمان بخشی از نغمات، الحان و دانسته‌های موسیقی قوم خود را به استادشی با موسیقی مازندران تلفیق نمایند، از همین رو امروزه بسیاری از مقامات و ریزمقامات مازندرانی در بخش سازی و هم در قسمت آوازی، در مناطق شرقی مازندران، دارای نوعی حالات و لهجة انحصاری است که از آنها به عنوان موسیقی گداری یاد می‌شود.
آنها به دلیل استعداد ویژة قومی و سابقه در زمینة موسیقی موفق شده‌اند با فراگیری استادانه برخی از سازهای ترکمنی و خراسانی برای مردم این منطقه بیان تازه‌ای بیابند. از طریق هنرمندان گدار نوع ویژه‌ای از موسیقی در مناطق شرق مازندران موجود است که از موسیقی روایی و خنیایی پرقدمت مازندران الهام گرفته است، که این موسیقی با عنوان «موسیقی شرقی» شناخته می شود.
جوگی‌های مازندران
کولی ها که در مازندران جوگی ( جوکی ) ، قیوج ، غربال بند ، چگنی ، غربتی ، و ایلیات نامیده میشوند ، در نواحی همجوار دریای مازندران به ویژه تنکابن ، آمل ، بابل ، قائمشهر ، ساری و بعضی مناطق دیگر پراکنده‌اند .جوکی‌ها یا کولی‌های شهرستان بابل در روستاهای کلاگر محله و هریکنده از دهستان گنج افروز ، دهستان کتاب و همچنین روستاهای سیدکلا، کاردگرکلا، و قرآن کلا از دهستان بابل کنار از بخش مرکزی شهرستان بابل مستقر هستند.در ساری هم محله‌ای به عنوان جوگی‌محله وجود دارد که در جنوب شهر ساری است و اکصر جوکی‌ها در آنجا سکونت دارند.
زندگی آنها اغلب به صورت کوچ و چادرنشینی است و شغل اکثر آنها آهنگری است و عمدتأ به تولید ابزار کشاورزی مشغول‌اند.زبان کولی‌ها رومی یا رومنی است. آنها در بین خود با لهجه غربتی یا مشهدی و با سایرین به زبان مازندرانی یا زبان فارسی صحبت میکنند.
کولی ها دین و مذهب مردمی را دارند که در میان آنان زندگی میکنند. اما در حقیقت مذهبی ویژه خود دارند. به خدا معتقد هستند و ستارگان و ماه نزد آنان بسیار اهمیت دارند ، ولی آنها را نمی پرستند. بعضی از آنان نیز بی‌دین و بی‌اعتقاد هستند.
۵ نظر:
جالب بود،
موفق باشید
بسیار آموزنده بود ممنون
خیلی جالب که در بین خودشون به زبان مشهدی و با دیگران به زبان مازندرانی و فارسی صحبت میکنند.
انگار مشهدی یک زبان است و از طرفی فارسی هم نیست. از سمتی دیگر زبانشون رومنی یارومی است.
اگر کسی فهمید توضیح بدهد
رمانی یعنی چی .؟
زبان مشهدی را جوکی ها اختراع کردن .یا فارسی پهلوی را می گوی .واقعا جامع شناس هستی ..می شود بگوید این قوم کوچ نشین هنرمند آهنگری که نسبت به قرن جدید برابر با تولیدات نانو بوده چطور فقیر شده اند .با این که جنگ ها و تولیدات کشاورزی را افزودند .ایران با این قوم بد کرده .با این که دینشان شیع است شما از گفتن مذهب ۱۲. امام ی آنها چیزی نگفتید .
ارسال یک نظر