ببر مازندران



پس از 52 سال سرانجام دو ببر آمور (ببر سيبري) كه به گفته كارشناسان از نظر ژنتيكي تفاوت چنداني با ببر مازندران ندارند روانه ايران شدند تا با كمك كارشناسان داخلي و خارجي نسل ببر مازندران مجددا در كشور احيا شود.
به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گزارش‌ها نشان مي‌دهد آخرين ببر ايران در پارك ملي گلستان در سال 1337 شكار شد و پس از آن ديگر خبري از ببر در ايران نبود. اما پيش از اين ببر ايراني در منطقه مازندران و در جنگل‌هاي هيركاني (جنگل‌هاي مازندران و گيلان تا منطقه سرخس) پراكندگي داشته و جمعيت آن بسيار زياد بوده است به شكلي كه ظل السطان در كتاب تاريخ مسعودي مي‌نويسد در برنامه شكاري كه در ميانكاله داشتم 35 ببر شكار كردم.


به گفته كارشناسان در پي نابودي ببر مازندران، تلاش‌هاي زيادي براي يافتن ردپاي اين ببر در كشور انجام شد و پس از سالها كارشناسان به اين نتيجه رسيدند كه نسل ببر مازندران نيز مانند شير ايراني منقرض شده است.

بررسي‌هاي انجام شده بر روي DNA نمونه‌هاي پوست ببر مازندران كه در موزه‌هاي مختلف نگهداري مي‌شود نشان داد كه ببر ايراني با ببر آمور (ببر سيبري) از نظر ژنتيكي تفاوت چنداني ندارد تا اين كه چندي پيش وزير محيط زيست روسيه كه در راس هياتي با مسوولان سازمان حفاظت محيط زيست ايران ملاقات كرد و خواستار دريافت دو قلاده پلنگ ايراني و احياي نسل اين حيوان در كشور روسيه شد. در اين حال مسوولان ايراني كه مدت‌ها به دنبال گرفتن ببر مازندران بودند به شرط تحويل دو قلاده ببر توسط روسيه موافقت كردند دو پلنگ ايراني را به اين كشور بفرستند.

موضوعي كه به گفته رييس سازمان حفاظت محيط زيست، موافقت با آن در روسيه با چالش‌هاي زيادي مواجه بود به شكلي كه نخست وزير روسيه براي اين تبادل تحت فشار رسانه‌ها و گروه‌هاي مردمي روسيه قرار گرفته بود اما در نهايت با پيشنهاد ايران موافقت كرد و قرار شد مراسم تحويل دو بربر سيبري روز جمعه پس از چند بار تغيير ساعت پرواز در فرودگاه مهرآباد تهران انجام شود.

مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست:

ببرها تا آماده شدن زيستگاهشان در ميانكاله، در باغ‌وحش تهران مي‌مانند

مهندس ضيايي، استاد دانشگاه و مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست در گفتگويي اختصاصي با ايسنا، با اشاره به اينكه ببرهاي تمام دنيا يك گونه هستند افزود: در عين حال زير گونه‌هاي ببر متفاوت بوده و به طور مثال ببر بنگال، سيبري و خزري داريم.



وي با اشاره به بررسي‌هاي انجام شده بر روي DNA بيست نمونه پوست ببر مازندران كه در موزه‌هاي مختلف نگهداري مي‌شود نشان داد كه ببر ايراني با ببر آمور (ببر سيبري) از نظر ژنتيكي تفاوت چنداني ندارد و تنها تفاوت در يك نوكلوئيد است كه تفاوت قابل توجهي محسوب نمي‌شود.

مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اينكه زيستگاه ببر مازندران پارك ملي گلستان و منطقه ميانكاله بود گفت: در پارك ملي گلستان آخرين ببر در سال 1337 شكار شد و پس از آن ديگر خبري از ببر ايراني نداشتيم.

وي با اشاره به انجام پروژه‌هاي متعدد براي رديابي ردپاهاي ببر ايراني تصريح كرد: بعد از مدتها به اين قطعيت رسيديم كه نسل ببر ايراني نيز مانند شير ايراني منقرض شده است اين در حاليست كه هنوز در هندوستان شير ايراني وجود دارد.

مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست يكي از علل مهم نابودي نسل ببر مازندران را ازبين رفتن زيستگاه و تخريب آن در كنار شكار بي‌رويه عنوان كرد و گفت: براي احياي ببر ايراني بايد زيستگاه آن احيا شود.

وي مناسب‌ترين زيستگاه ببر ايراني را پناهگاه حيات وحش ميانكاله عنوان كرد و گفت: در تلاشيم تا يك محل مناسب از اين پناهگاه را حصاركشي كرده و ببرها را در آنجا رهاسازي كنيم.

مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست به ايسنا گفت: روس‌ها يك ماده ببر 4 ساله و يك ببر نر 2 ساله را با يك هواپيماي اختصاصي به تهران فرستاده‌اند كه به دليل آماده نبودن زيستگاه ببر در ميانكاله قرار است اين ببرها فعلا براي مدتي به باغ وحش تهران در پارك ارم منتقل شوند.

وي با اشاره به اينكه نسل ببر در روسيه نيز به دليل شكارهاي بي رويه در خطر قرار گرفته است گفت: ببرهايي كه روسها براي ما ارسال كرده‌اند پيش از اين در باغ وحش روسيه نگهداري مي‌شدند، لذا مشكلي براي ماندن در اسارت نخواهند داشت.

مشاور معاونت طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست دوره بارداري ببر را 100 روز عنوان كرد و گفت: ببرها مي‌توانند تا 4 توله بياورند.

وي با اشاره به اينكه دو پلنگ حدود يك ساله كه هم اكنون در پارك پرديسان تهران نگهداري مي‌شوند نيز امروز طي مراسمي به روسها تحويل مي‌شود اظهاراميدواري كرد كه با كمك كارشناسان داخلي و خارجي بتوانيم نسل ببر ايراني را مجددا احيا كنيم.

لازم به ذكر است مشخصات ببر ايراني يا ببر مازندران با نام علمي (Panthera tigris virgata) به اين شرح است:

رنگ پشت و پهلوي ببر ايراني زرد متمايل به نارنجي با نوارهاي باريک و قهوه اي مي باشد و زير بدن يعني شکم و سينه سفيد رنگ است. پشت گوش ها سياه بوده لکه سفيدي در وسطش ديده مي شود. از ببر ايران که زيستگاه اصلي‌اش دامنه شمالي رشته کوه البرز بوده است با نام ببر خزر يا ببر مازندران در سفرنامه‌ها و کتب تاريخي و ادبي ياد شده است.

ببر ايراني شباهت زيادي به پسر عموي بنگالي خود دارد ولي نوارهاي قهوه‌اي دور بدنش يه پهني نوارهاي ببر بنگال نيست (البته تعداد نوارها در ببر ايراني بيشتر است) همچنين رنگ پهلوها در ببر ايراني تيره‌تر (قهوه‌اي‌تر) است.

موهاي بدن ببر مازندران بخصوص در زمستان رشد زيادي دارد و موهاي صورت او مانند ببر سوماترا بلند است. طول بدن ببر مازندران 140 تا 280 سانتيمتر است و اندازه دم اين حيوان بين 60 تا 90 سانتيمتر است. (دو گزارش هم درباره اندازه ببر ايراني وجود دارد يکي از منطقه لنکران که طول بدن اين حيوان را 259 و 5/289 سانتيمتر ذکر شده است)

غذاي ببر خزر مرال، گوزن، گراز، شوکا، گربه وحشي، خرگوش، پرندگان و خزندگان و در مواقع گرسنگي و عدم دسترسي به شکار طبيعي گاو و گاوميش اهلي بوده است.
بچه‌هاي اين ببر در 4 سالگي بالغ مي‌شوند (طول عمر ببر در اسارت 30 سال است).

هیچ نظری موجود نیست: